Początek nowego roku to czas plebiscytów, rankingów, raportów i prognoz. Przyznam, że z uwagi na działalność zawodową obserwuję systematycznie tendencje na niemieckim rynku pracy i z tego też powodu przejrzałam ostatnio kilka dotyczących go raportów i prognoz.

Wszystkie opracowania i ekspertyzy zgodnie podnoszą zasadniczy problem braku wykwalifikowanych pracowników i specjalistów w określonych branżach, prognozują też spadek szans na zatrudnienie dla pracowników słabo lub w ogóle niewykwalifikowanych. Rosnący procent ludzi starszych w społeczeństwie niemieckim (nie lubię określenia starzenie się społeczeństwa, ale ono najlepiej oddaje stałą tendencje, jakiej jesteśmy świadkami), przede wszystkim jednak techniczny i organizacyjny postęp (wiele czynności w wyniki automatyzacji i robotyzacji przejmują maszyny) czy digitalizacja wymuszają zmiany w strukturze rynku pracy.

Jakie zawody według ekspertów będą zawodami przyszłości, tzn. zawodami poszukiwanymi?

Na zlecenie Bundesministerium für Arbeit und Soziales międzynarodowy zespół naukowców przygotował analizę sytuacji na rynku pracy i prognozę, jak będzie on wyglądał w roku 2030: Arbeitsmarktprognose 2030. Eine strategische Vorausschau auf die Entwicklung von Angebot und Nachfrage in Deutschland? . Publikację można znaleźć tutaj.  Wnioski z analizy? W roku 2030 liczba wykwalifikowanych pracowników zmniejszy się o 1,2 miliona, bowiem wielu wykwalifikowanych, doświadczonych odejdzie na emeryturę.

Nieustannie sytuację na rynku pracy obserwuje też Institut für Arbeitsmarkt- und Berufsforschung (IAB) i publikuje grupy zawodów, w których poszukiwani są i będą wykwalifikowani pracownicy.

• Pracownicy w zawodach pielęgnacyjnych i medycznych; zarówno osoby z wykształceniem zawodowym, jak też specjaliści. Nie jest to ani zaskakująca, ani nowa informacja. Logiczne, jeśli wziąć pod uwagę liczbę samotnych osób starszych, wymagających opieki i wsparcia. Przy czym muszę niestety powiedzieć, że deficyt rąk do pracy w tej branży wynika także z oferowanego wynagrodzenia. Altenpfleger, Krankenpfleger to zawody zaliczane do tych niezbyt dobrze opłacanych; z drugiej strony ? osoby ceniące stabilizację zawodową mogą liczyć na pewność zatrudnienia, gwarantowanego umową na czas nieokreślony.

• Prognozowany jest również brak techników ortopedycznych i medycznych. Także akustycy (wykwalifikowani pracownicy wspomagający pacjentów w doborze aparatów słuchowych) nie będą narzekać na brak zatrudnienia.
• Fizjoterapeuci, ratownicy medyczni, podolodzy ? to kolejna grupa specjalistów, którzy są poszukiwani.

• Pozostając przy branży medycznej ? w Niemczech brakuje lekarzy, zwłaszcza w mniejszych ośrodkach. Poszukiwani są zwłaszcza lekarze specjalizujący się w psychiatrii i psychoterapii.
• W branży zawodów społecznych brakuje obecnie wykwalifikowanych wychowawców/wychowawczyń, pedagogów społecznych, pracowników socjalnych, poszukiwanych do opieki i integracji przybyłych do Niemiec w ostatnich latach uciekinierów.
• Specjaliści IT ? to chyba jasne;-)
• Wszystkie zawody nazywane w Niemczech MINT, od Mathematik-Informatik-Naturwissenschaft-Technik. Poszukiwane są osoby z wyższym wykształceniem w takich obszarach: informatycy, specjaliści chemii, farmacji, biotechnologii, nanotechnologii.
• Inżynierowie, specjaliści w obszarach elektrotechnicznym, budowlanym, budowy maszyn. Zwłaszcza specjaliści łączący wiedzę techniczną ze znajomością technologii digitalnych, w obszarach takich jak telekomunikacja i technologia informacji.

Mający siedzibę w Kolonii Instytut Gospodarki Niemieckiej opublikował listę zawodów poszukiwanych w kategoriach: fachowcy, specjaliści, eksperci. Listy zamieszczam poniżej. Celowo używam niemieckich określeń zawodów. Na portalu Berufenet Bundesagentur für Arbeit po wpisaniu nazwy zawodu znajdziecie jego dokładny opis (potrzebnego wykształcenia, obszaru zadań zawodowych) według standardów niemieckiego rynku pracy.

Top 10 Fachkräfte (Berufsausbildung ? niemieckie wykształcenie zawodowe)

Kältetechnik

Hörgeräteakustik

Altenpflege

Mechatronik

Bauelektrik

Sanitär, Heizung, Klimatechnik

Elektrische Betriebstechnik

Automatisierungstechnik

Land-, Baumaschinentechnik

Gesundheits-, Krankenpflege

Top 10 Spezialisten (Meister, Techniker oder Bachelor)

Öffentliche Verwaltung

Krankenpflege, Rettungsdienst, Geburtshilfe (Aufsicht)

Fachkrankenpflege

Medizin-, Orthopädie-, Rehatechnik (Aufsicht)

Altenpflege

Physiotherapie

Ver- und Entsorgung

Fachkinderkrankenpflege

Orthopädie-, Rehatechnik

Öffentliche Verwaltung (ohne Spezialisierung)

Top 10 Experten (Diplom, Master)

Öffentliche Verwaltung

Bauplanung Verkehrswege, -anlagen

Informatik

Ver- und Entsorgung

Ärzte

Luftverkehrs-, Schiffs- und Fahrzeugelektronik

Straßen- und Asphaltbau

Sanitär, Heizung, Klimatechnik

Fachärzte Psychiatrie, Psychotherapie

Tiefbau

Autorzy przywołanego przeze mnie na początku wpisu raportu dotyczącego roku 2030 prezentują w nim również propozycje, jak zapobiec deficytowi rąk do pracy w Niemczech. Szansą na wypełnienie luki na rynku pracy ma być ? poza wydłużeniem okresu aktywności zawodowej i aktywizacją kobiet ? zapraszanie fachowców z zagranicy. Wykwalifikowani migranci są już zapraszani w ramach międzyresortowych projektów. Uważam jednak, że najistotniejszym warunkiem sukcesu takich projektów jest przede wszystkim jasna procedura uznawania kwalifikacji zawodowych (pisałam już o nich) i kultura ?przyjaznego przyjęcia?, czyli wspieranie osiedlenia się i zamieszkania w Niemczech.

Czy projekt zapewnienia dostatecznej liczby fachowców, specjalistów i ekspertów się powiedzie? Zobaczymy. W roku 2030.

W kolejnym wpisie ? o przekwalifikowaniu, czyli jak zdobyć w Niemczech nowy zawód.

Zdjęcie: Stockvault